De kwaliteit van het Kempische dorp

Beeldkwaliteitsplan Dorpskernen Gemeente Eersel

Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Gemeente Eersel

Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Gemeente Eersel

Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Gemeente Eersel

Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Gemeente Eersel

De Kern

Op zoek naar het dorps DNA

Het landschap van de Kempen ten westen van Eindhoven, met bossen, opbollende akkers, heidevelden en beekdalen is ongekend mooi. De dorpen en gehuchten die verspreid liggen in dit landschap dragen sterk bij aan het karakter van de Kempen en de kwaliteit die de regio uitstraalt. De identiteit en kwaliteit van de buitenruimte zijn belangrijke dragers voor de veranderingen die plaatsvinden in de gemeente. In de voorheen volledig agrarische regio nemen de belangen van wonen en recreëren toe.

Het beeldkwaliteitplan (BKP) voor de verschillende dorpskernen begeleiden de duurzame ontwikkelingen die de Gemeente Eersel wil stimuleren. In het BKP wordt de openbare inrichting van de historische straten, de levensaders, gecombineerd met stedenbouwkundige randvoorwaarden. Zo worden kennis en kwaliteiten gedefinieerd. Het BKP kwam tot stand in een participatief proces met bewoners, kenners en specialisten uit elk dorp en buurtschap.

De kracht van een Kempisch dorp wordt bepaald door de bebouwde erven rond kruisingen naar naburige dorpen. En door de combinatie die bebouwing en erfinrichting met bomenrijen, erfafscheidingen en achterakkers vormen.

Laan Beeldkwaliteitsplan Eersel

“Het gecombineerd nadenken over de gebouwen, het erf en de openbare inrichting verhoogt de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving.”

– landschapsarchitect Wijnand Bouw, BoschSlabbers

De Aanpak

Kenmerkende elementen

Door een analyse van het landschap en de ontstaansgeschiedenis van elk dorp kan de hoofd eigenschap of dat ene unieke element van het dorp achterhaald worden. Daarnaast zijn er generieke elementen die voorkomen in elk dorp en kenmerkend zijn voor de Kempen. In het eerste deel van het plan laat een beleidskaart per dorp zien uit welke (groene, grijze of rode) bouwstenen de openbare ruimte is opgebouwd. De bouwstenen zijn streekeigen elementen zoals kenmerkende bomen (groen), paden en wegen (grijs) en straatmeubilair (rood). In het tweede deel zijn op basis van de beleidskaarten de straten in detail uitgewerkt. De “rotte” plekken in de dorpen, zoals een tankstation op een plaatse of afgebrand gebouw, zijn aangewezen als ontwikkellocaties.

 

“De dorpen en buurtschappen in de gemeente zijn allen anders van karakter. Door de nieuwe inrichting van de openbare ruimte behoren ze duidelijk bij elkaar, zijn de karakteristieke dorpse en Kempische eigenschappen en ruimtes hersteld en hebben ze hun individuele uitstraling behouden.”

– ontwerper Rien van Huis, BoschSlabbers

Eenheid in verscheidenheid

De dorpen en buurtschappen in de gemeente zijn allemaal anders van karakter. Door de nieuwe inrichting van de openbare ruimte horen ze duidelijk bij elkaar. De karakteristieke dorpse en Kempische eigenschappen en ruimtes zijn hersteld. Daarnaast hebben ze hun individuele uitstraling behouden.

Plein Eersel

Project data

Titel: Beeldkwaliteitsplan dorpskernen Eersel

Locatie: Eersel, Noord-Brabant, NL

Omvang: 8300 ha

Opdrachtgever: Gemeente Eersel

Samenwerking: Scala architecten

Looptijd: 2010-2013

Type: Beeldkwaliteitsplan

Prijs/publicatie: Brabantse Stijlprijs 2014, eervolle vermelding

Beeldcredits: BoschSlabbers, Gemeente Eersel

Projectcode: HS 10-05